XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa

Testuingurua

Unitate didaktikoa: Kirolak

Arloa: Matematika.

Zikloa: Hirugarrena.

Diziplinartekotasuna: Hizkuntza eta Literatura arloa, Inguru Natural, Sozial eta Kulturalaren Ezaguera arloa, Arte Hezkuntza arloa.

Gutxi gora-beherako denbora: 6 ordu.

Edukinak

1. Denbora-unitateak: mendea, urtea, hilabetea, astea, eguna, ordua, minutua eta segundua.

2. Bost zifratik gorako zenbaki naturalen batuketa, kenketa eta biderkaketa.

3. Koordenatu cartesiarretako sistemak.

4. Bikote ordenatuaren definizioa.

5. Denbora-grafikoak.

6. Denbora neurtzeko tresnen maneiu eta interpretazioa: orratz-erlojua, digitala eta kronometroa.

7. Denbora-unitateen bilakaera.

8. Denbora-unitateei buruzko ariketen ebazpena.

9. Bost zifratik gorako zenbakien batuketa, kenketa eta biderkaketen ebazpena.

10. Kalkulagailuaren maneiua zenbaki naturalen batuketa, kenketa eta biderkaketarako eta C letraren erabilera.

11. Buruzko kalkulua.

Hamarrekoen osaketa.

12. Planoko puntuen errepresentazioa koordenatu cartesiarretako sistema batean.

Helburu didaktikoak

Denbora neurtzeko unitateak eta beraien arteko baliokidetasunak ezagutu eta egoki erabiltzea, eta erloju digitala, orratz-erlojua eta kronometroa bezalako neurketa-tresnak maneiatzen jakitea.

Zenbaki naturalen batuketa, kenketa eta biderkaketak egin eta, eskema finko bati jarraikiz, ariketak ebaztea: adierazpuruaren ulerkuntza, eragiketarik egokienen hautaketa, prozesuaren azalpena, emaitzaren egiaztapena, e.a., kalkuluak eta emaitzak txukun aurkeztuz.

Buruzko kalkulurako metodoak eta kalkulagailua ezagutu eta erabiltzea, zenbakizko eragiketak ebazteko.

Bikote ordenatuak koordenatu cartesiarretako ardatz batean grafikoki errepresentatu eta, erreferentzia-sistemek eguneroko bizimoduan daukaten erabilgarritasuna aintzatestea.

1, 6tik 8ra eta 15

2,9 eta 16

10 eta 11

3, 4, 12 eta 17

Ikas-iharduerak

A. Denbora-unitateak idatzi, denbora ezagunak zenbatetsi, unitaterik egokiena aukeratu eta zenbait denbora-unitate desberdinen bidez adierazi (L, 19 eta 20. orr.).

B. Segundu eta mendearen beharra agertzen duen testu bat irakurri, kronometro bat behatu, denbora-aldiak adierazten dituzten esaldiak osatu eta erloju digital batez minutu batean zenbat segundu iragaten den zenbatu (L, 21 eta 22. orr.).

C. Senitarteko hurkoak jaio ziren mendeei buruzko galderak erantzun, mendeak urte eta urteak mende bilakatu, zuzenerdi bat 100 urtetik 100 urtera zatitu eta urte batzuk zer mendetakoak diren behatu (L, 23 eta 24. orr.).

D. Bost zifratik gorako zenbakidun zenbait batugaitako batuketa-ariketa erraz bat ebatzi (L, 25. or.).

E. Zenbakirik handiena eta txikiena identifikatu eta kenketa egin (L, 26. or.).

F. Bost zifratik gorako zenbakiak biderkatzeko urratsei jarraitu (L, 27. or.).

G. Kalkulagailu bateko teklak identifikatu, batuketa eta biderkaketa egiteko eman beharreko urratsak eta C teklaren erabilgarritasuna irakurri (L, 28. or.).

H. 5 zifratik gorako zenbakien batuketa eta kenketa ebatzi, adierazpurua interpretatu, eskema osatu, eragiketak ebatzi emaitza egiaztatu eta erantzuna aurkezteko metodoari jarraituz (L, 29 eta 30. orr.).

I. Koordenatu-ardatz batzuk marraztu, lehenengo laukia zehazten duten zuzenerdiak koloreztatu eta koordenatu cartesiarretako sistema batean planoko puntuak markatu (L, 31 eta 32. orr.).

Ebaluaketa

Denbora-unitateak (segundua, mendea, urtea, hilabetea...) agertzen diren ariketak ebatzi, eguneroko bizimoduan maizen agertzen diren denbora-unitateak erabili, bi epealdiren artean iragandako denbora zenbatetsi eta zenbatespen horiek zehaztasunez egiaztatzea.

Arintasun eta zehaztasunez bost zifratik gorako batuketa, kenketa eta biderkaketak ebaztea, bururakoekin eta berauek gabe, ebazpenerako, buruzko eta idatzizko kalkulurako estrategiak erabiliz.

Errepresentazio geometrikoetan planoko puntuak identifikatu eta planoan puntuak eta objektuak kokatzea koordenatu cartesiarren bidez.

Denbora-taulen bidez adieraz daitezkeen eguneroko bizimoduko aspektu zehatzak behatu.

1, 6tik 8ra eta 15-I, H, BL eta A

2, 9tik 11ra eta 16-I, BL eta A

3, 4 12 eta 17-I, H, BL eta A